Haperende Mens richt zich op de kink in de kabel. Zeven kunstenaars zoeken in Arti et Amicitiae naar dat begeerde moment waarop de machine begint te ratelen, de controle verliest en alles onzeker is.

De hapering begint al voordat je binnen bent. Een grote muur vol stekels snijdt de eerste zaal in tweeën, en blokkeert de toegang tot de tentoonstelling. Centimeter voor centimeter kruipt de muur langzaam opzij totdat een muur van fris levend gras zichtbaar wordt die je de tentoonstelling binnenlokt. Wie echter aan de verkeerde kant staat, zit tijdelijk opgesloten. Een muur scherpe stekels, en dwingt hen dreigend in een steeds kleiner wordend hoekje van de zaal.

De muur, een installatie van Danny Devos, is autoritair, gaat zijn eigen gang en bekommert zich niet om de bezoeker. Hoe graag je ook wil, je komt er niet in. De muur is een externe kracht die, al is het maar voor even, jouw lot bepaalt, en je bewust maakt van jouw beperking, onderdanigheid en nietigheid.

Het eerste punt is gemaakt, deze tentoonstelling is er niet om bezoekers in de watten te leggen.

Van andere aard is Heaven van Paul Kooiker. Hij toont een ritmische opeenvolging van ongeveer 450 polaroidfoto’s van luie katten, ordinaire interieurs en naakte vrouwen. Geen vrouwelijk schoon, maar logge naakte vrouwenlichamen die in obscure ruimtes ongemakkelijk poseren voor de camera.

Lopend langs de fotoserie begin je ongemakkelijk te zoeken naar een verhaalstructuur. Terwijl je ontdekt dat die structuur ontbreekt, sleurt de ritmiek en de afwisseling je mee langs de vlezige naakten die de boventoon voeren.

Wil je dit wel zien? Blijkbaar wel. Voor je het weet kom je, langs vakantiehuisjes, designstoelen en plassende vrouwen in de sneeuw, aan bij het einde van de serie: een aantal foto’s van begrafenisondernemers die een doodskist wegtillen.

De serie Heaven geeft een grimmige kijk op het leven als impulsief, lichamelijk en eindig. Kooiker lijkt de bezoeker te willen verleiden tot het ongemakkelijke, het ritme van de reeks boeit en maakt nieuwsgierig, tegen beter weten in.

Het is niet voor niets dat Kooiker, net als de andere kunstenaars in de tentoonstelling, neigt naar deze wringende ongemakkelijke positie. Die hapering heeft, naast haar afstotelijkheid, namelijk een enorme aantrekkingskracht. De hapering legt een ongedefinieerde ruimte bloot, een vrijblijvendheid en onzekerheid waartegen wij ons normaliter tegen verzetten, terwijl we ons er onbewust altijd al in begeven.

Francis Alÿs gaat heel bewust naar deze onzekerheid op zoek. Voor Tornado wandelde hij over Mexicaanse zandvlaktes opzoek naar tornado’s. In Arti worden zijn opnames vertoond op groot scherm.

Clip na clip is te zien hoe hij dapper richting het daverende natuurgeweld loopt, steeds dichterbij komt en er uiteindelijk middenin staat. Het geluid van de wind en het zwepende zand dreunt door de zaal, het beeld wordt bruin, de camera tolt, hapert, en...

Juist in dat moment van hapering, bereikt Alÿs zijn doel. Alÿs geeft zijn lot uit handen, verliest controle, heel even staat niets meer vast, en voelt hij dat hij leeft.

Arti et Amicitiae
Haperende Mens
t/m 5 oktober

Deelnemende kunstenaars: Francis Alÿs, Danny Devos, Zoro Feigl, Paul Kooiker, Raquel Maulwurf, Zeger Reyers en Dan Walwin.